ÜRETİMDEN TÜKETİME
Temel İhtiyaçlar
Yemek yemeden, su içmeden yaşayamayız. Tehlikelerden, soğuktan, sıcaktan korunmak için bir eve ihtiyacımız vardır. Çıplak gezemeyiz, giyinme ihtiyacı duyarız. Beslenme, barınma ve giyinme tüm insanların temel ihtiyaçlarındandır. Temel ihtiyaçlarımız karşılanmadığı zaman yaşantımızı sürdüremeyiz.
Temel ihtiyaçlarımız bunlarla sınırlı değildir. Okula giden bir öğrencinin kitap, defter, kalem, silgi, çanta gibi okul gereçleri de temel ihtiyaçlarıdır.
Sosyal İhtiyaçlar
Can, babasından kendisine bisiklet, Gül gitar, Samet ise ayakkabı almasını istiyor. Bu kişilerden hangisinin isteği daha önce yerine getirilmelidir?
Bu kişilerden Samet’in isteği daha önce yerine getirilmelidir. Çünkü Samet için ayakkabı istek değil, ihtiyaçtır. Ayakkabısı yırtılmış ya da küçülmüş olabilir. Yağmurlu havalarda yırtık ayakkabı giyerse ayakları ıslanıp hastalanır. Küçük ayakkabılar ayağını sıkıp yara açılmasına neden olur. Oysa bisiklet ve gitar birer istektir. Bu istekler karşılanmasa da Can ve Gül’ün yaşamında güçlük çıkmaz.
İhtiyaçlar Karşılanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
İhtiyaçlarımızı karşılarken onları önem sırasına koymamız gerekir. İhtiyaçlarımızı önem sırasına koyarken de bütçemizi göz önünde bulundurmalıyız. Her ailenin belli bir geliri vardır. İhtiyaçlarımızı satın alabilmek için yeterli paramızın olması gerekir. Paramız yeterli değilse borçlanabiliriz. O zaman da temel ihtiyaçlarımızı karşılayamayız.
Para ve Paranın Tarihi
Para, bir ürün ya da hizmetin değerini karşılayan devletçe bastırılan kâğıt ya da metalden yapılmış ödeme aracıdır. Para ilk kez Lidyalılar tarafından kullanılmıştır.
Bütçe Nasıl Hazırlanır?
Paranın nasıl kullanılacağı ile ilgili yapılan palana bütçe denir. Bütçe gelirlere göre hazır-lanır. Ailenizin geliri aile büyüklerimizin çalışmaları karşılığı aldıkları maaş olabilir. Yaptıkları işlerin karşılığı olan ücretler. Ailenizin size verdiği harçlıklar da sizin gelirinizdir. Her ailenin ge-lirine göre bir bütçesi vardır. Bütçe hazırlanırken gelir ve giderlerin denk olmasına dikkat edilir.
Sizler de harçlıklarınıza göre bütçenizi oluşturabilirsiniz. Harçlığınızı bilinçli harcarsanız para biriktirebilirsiniz.
Bilinçli Tüketicinin Özellikleri
Bilinçli tüketici, alışverişe çıkmadan önce alacaklarının bir listesini yapar. Alacağı ürünlerle ilgili fiyat araştırması yapar. Besin maddelerini satın alırken üretim ve son kullanma tarihine dikkat eder. Hiçbir malı görmeden satın almaz.
Satın aldığı ürünlerde TSE damgasının olmasına dikkat eder. Satın aldığı ürünle ilgili fatura ya da fişi mutlaka alır. Özellikle dayanıklı tüketim mallarını (televizyon, buzdolabı, fırın vb.) satın alırken garanti belgeli olanları tercih eder. Satın aldığı ürün bozuk ya da hatalı olabilir. Tüketici olarak bozuk malı değiştirmek veya geri vermek hakkına sahip olduğunu bilir. Onun için elinde fiş ya da faturanın olması gerektiğini bilir.
Tüketici olarak haklarının yasalarla koruma altında olduğunu bilir. Gerektiğinde yargıya başvurabilir. Tüketici Hakları Koruma Derneği’nden yardım isteyebilir.
Alışveriş yaparken aldığımız malın kalitesine, bütçemize uygunluğuna ve fiyatına dikkat etmeliyiz.
Tüketim Maddelerinde Kaliteyi Gösteren Özellikler
İhtiyacımız olan bir malı satın alırken kaliteli olmasına dikkat etmeliyiz. Kalite, malın iyi ya da kötü olma özelliğidir. Bir yiyecek maddesinin kalitesi onun taze ve tadının iyi olmasıyla anlaşılır. Giysilerin kalitesini anlamak için kumaşın özelliğine, dikimine bakmak gerekir. Ayrıca alacağımız malın fiyatını birkaç yere sormalı, fiyatını öğrenmeliyiz. Aynı kalitede olan ürünlerden ucuz olanını tercih etmeliyiz.
Satın alacağımız besin maddesinin taze ve temiz olmasına dikkat etmeliyiz. Ambalajlı besin maddelerinin üretim ve son kullanma tarihlerine bakmalıyız. Son kullanma tarihi geçmiş yiyecekleri almamalıyız. Çünkü bu mallar bozulmuş olabilir. Bozuk yiyecekleri yemek sağlığımızın bozulmasına neden olur.
TSE Damgası ve Garanti Belgesinin Önemi
Bir malın üzerinde TSE damgası varsa o malın kalite kontrolü yapılmış demektir. Garanti belgesi, o malın belli bir süre içinde bozulup ya da yıprandığı takdirde üretici firma tarafından yenisinin verileceğini ya da tamir edileceğini belirtir.
Temel İhtiyaçlar
Yemek yemeden, su içmeden yaşayamayız. Tehlikelerden, soğuktan, sıcaktan korunmak için bir eve ihtiyacımız vardır. Çıplak gezemeyiz, giyinme ihtiyacı duyarız. Beslenme, barınma ve giyinme tüm insanların temel ihtiyaçlarındandır. Temel ihtiyaçlarımız karşılanmadığı zaman yaşantımızı sürdüremeyiz.
Temel ihtiyaçlarımız bunlarla sınırlı değildir. Okula giden bir öğrencinin kitap, defter, kalem, silgi, çanta gibi okul gereçleri de temel ihtiyaçlarıdır.
Sosyal İhtiyaçlar
Can, babasından kendisine bisiklet, Gül gitar, Samet ise ayakkabı almasını istiyor. Bu kişilerden hangisinin isteği daha önce yerine getirilmelidir?
Bu kişilerden Samet’in isteği daha önce yerine getirilmelidir. Çünkü Samet için ayakkabı istek değil, ihtiyaçtır. Ayakkabısı yırtılmış ya da küçülmüş olabilir. Yağmurlu havalarda yırtık ayakkabı giyerse ayakları ıslanıp hastalanır. Küçük ayakkabılar ayağını sıkıp yara açılmasına neden olur. Oysa bisiklet ve gitar birer istektir. Bu istekler karşılanmasa da Can ve Gül’ün yaşamında güçlük çıkmaz.
İhtiyaçlar Karşılanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
İhtiyaçlarımızı karşılarken onları önem sırasına koymamız gerekir. İhtiyaçlarımızı önem sırasına koyarken de bütçemizi göz önünde bulundurmalıyız. Her ailenin belli bir geliri vardır. İhtiyaçlarımızı satın alabilmek için yeterli paramızın olması gerekir. Paramız yeterli değilse borçlanabiliriz. O zaman da temel ihtiyaçlarımızı karşılayamayız.
Para ve Paranın Tarihi
Para, bir ürün ya da hizmetin değerini karşılayan devletçe bastırılan kâğıt ya da metalden yapılmış ödeme aracıdır. Para ilk kez Lidyalılar tarafından kullanılmıştır.
Bütçe Nasıl Hazırlanır?
Paranın nasıl kullanılacağı ile ilgili yapılan palana bütçe denir. Bütçe gelirlere göre hazır-lanır. Ailenizin geliri aile büyüklerimizin çalışmaları karşılığı aldıkları maaş olabilir. Yaptıkları işlerin karşılığı olan ücretler. Ailenizin size verdiği harçlıklar da sizin gelirinizdir. Her ailenin ge-lirine göre bir bütçesi vardır. Bütçe hazırlanırken gelir ve giderlerin denk olmasına dikkat edilir.
Sizler de harçlıklarınıza göre bütçenizi oluşturabilirsiniz. Harçlığınızı bilinçli harcarsanız para biriktirebilirsiniz.
Bilinçli Tüketicinin Özellikleri
Bilinçli tüketici, alışverişe çıkmadan önce alacaklarının bir listesini yapar. Alacağı ürünlerle ilgili fiyat araştırması yapar. Besin maddelerini satın alırken üretim ve son kullanma tarihine dikkat eder. Hiçbir malı görmeden satın almaz.
Satın aldığı ürünlerde TSE damgasının olmasına dikkat eder. Satın aldığı ürünle ilgili fatura ya da fişi mutlaka alır. Özellikle dayanıklı tüketim mallarını (televizyon, buzdolabı, fırın vb.) satın alırken garanti belgeli olanları tercih eder. Satın aldığı ürün bozuk ya da hatalı olabilir. Tüketici olarak bozuk malı değiştirmek veya geri vermek hakkına sahip olduğunu bilir. Onun için elinde fiş ya da faturanın olması gerektiğini bilir.
Tüketici olarak haklarının yasalarla koruma altında olduğunu bilir. Gerektiğinde yargıya başvurabilir. Tüketici Hakları Koruma Derneği’nden yardım isteyebilir.
Alışveriş yaparken aldığımız malın kalitesine, bütçemize uygunluğuna ve fiyatına dikkat etmeliyiz.
Tüketim Maddelerinde Kaliteyi Gösteren Özellikler
İhtiyacımız olan bir malı satın alırken kaliteli olmasına dikkat etmeliyiz. Kalite, malın iyi ya da kötü olma özelliğidir. Bir yiyecek maddesinin kalitesi onun taze ve tadının iyi olmasıyla anlaşılır. Giysilerin kalitesini anlamak için kumaşın özelliğine, dikimine bakmak gerekir. Ayrıca alacağımız malın fiyatını birkaç yere sormalı, fiyatını öğrenmeliyiz. Aynı kalitede olan ürünlerden ucuz olanını tercih etmeliyiz.
Satın alacağımız besin maddesinin taze ve temiz olmasına dikkat etmeliyiz. Ambalajlı besin maddelerinin üretim ve son kullanma tarihlerine bakmalıyız. Son kullanma tarihi geçmiş yiyecekleri almamalıyız. Çünkü bu mallar bozulmuş olabilir. Bozuk yiyecekleri yemek sağlığımızın bozulmasına neden olur.
TSE Damgası ve Garanti Belgesinin Önemi
Bir malın üzerinde TSE damgası varsa o malın kalite kontrolü yapılmış demektir. Garanti belgesi, o malın belli bir süre içinde bozulup ya da yıprandığı takdirde üretici firma tarafından yenisinin verileceğini ya da tamir edileceğini belirtir.
Konuyla ilgili test için burayı tıklayınız.
|
Konu ile ilgili ek bilgi almak için tıklayınız.
|